نیروی فنی و نه حرفه ای

سازمان تخصص محور منتج به رشد است و نه لزوما توسعه پایدار!

آنچه به عنوان گپ یا فاصله بین آموزه های دانشگاهی و ملزومات مورد نیاز در فضای واقعی کسب و کار و صنعت است، سالهاست که محل بحث و گفتگو است. تغییر پارادایم های غالب در آموزش در جهان اغلب آغاز شده است اما در ایران گویی رو به عقب شتاب گرفته ایم و روز بروز و در نتیجه تغییرات پرشتاب و پرتعداد، این فاصله و ناهمخوانی بیشتر و بزرگتر رخ می نماید.

بدیهی است که از زمان شکل گیری پدیده Knowledge Workers که واژه منتخب پدر علم مدیریت، پیتر دراکر کبیر است، سالهاست که می گذرد. این دسته از سرمایه های انسانی نیاز به تخصص های مشخص و فراگیری دانش و مهارت های مرتبط با آن حوزه در فضای آکادمی هستند. اما بر فرض که حتی این نیاز با کیفیت قابل قبول برآورده شود و فرد آماده به عهده گیری مسئولیت خویش به لحاظ فنی باشد، در فضای واقعی کسب و کار و تعامل در یک سازمان، آنچه مهارتهای انسانی خوانده می شود، بینهایت پراهمیت است و اغلب افراد تا پیش از ورود به سازمان حتی با ضرورت فراگیری آنها مواجه نشده اند، چه برسد به آموزش.

این خلا به خصوص در فضاهایی که دیدگاه های مهندسی غالب است، به شدت پررنگ و زمینه فرام آوردن چالشهای متعددی است که بر حوزه تکنیکال نیز سایه می اندازد و مستقیم بهره وری و اثربخشی را نیز متاثر می سازد.

حتی در بسیاری از شرکتها بخصوص آنها که فضای تولید و کارخانه را نیز مشتمل هستند، نیز آنچه تلاش برای آموزش و تقویم آموزشی است، عمدتا مبتنی بر فراگیری مهارتهای تخصصی و فنی است و مجددا نیازها در حوزه مهارتهای انسانی در سایه قرار گرفته یا مورد غفلت واقع می شوند.

مساله با ابعادی این چنین، در تبدیل هرچه بیشتر سازمانها به ماشینهایی بی روح و در تبدیل انسانها به روباتهایی که با خروجی هایشان سنجیده می شوند، نه تنها به فرد آسیب می زند، بلکه در فرهنگ سازمانی و نیز در توسعه پایدار سازمان نقشی به شدت منفی بازی خواهد کرد ولو اینکه در کوتاه مدت به رشد بیانجامد.

درست است که مسئولیت آموزش نیروهای خارج شده از فضای دانشگاه بر عهده سازمانها نیست، اما حال که با چنین پدیده ای در این ابعاد جدی و بحران آفرین مواجهیم چه باید کرد؟ ما باور داریم می توانیم اینجا و با کمک و همراهی ذی نفعان در فضای کسب و کار منشا اثر باشیم.